سفارش تبلیغ
صبا ویژن
هرگاه بنده در دل شب با مولای خود خلوت کند و به مناجات پردازد، [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]

اطلاعاتی در مورد برق و الکترونیک

 

به طور کلی ما در استاندارد GSM نسل دوم دوسری ساختار فرکانسی تعریف شده داریم
۱- GSM-900
۲-GSM-1800
در مورد GSM-900 پهنای باند در دریافت (UPLINK) از 890MHz تا ۹۱۵MHZ
                        پهنای باند در ارسال(DOWNLINK) از 935MHz تا ۹۶۰MHz
می باشد
در مورد GSM-1800 پهنای باند در دریافت (UPLINK) از ۱۷۱۰MHz تا ۱۷۸۵MHz
                            پهنای باند در ارسال(DOWNLINK) از  ۱۸۰۵MHz تا ۱۸۸۰MHz  می باشد

در GSM-900 کل پهنای باند چه در ارسال و چه در دریافت به 124 کانال تقسیم می شود و
در GSM-1800 کل پهنای باند به ۳۷۴کانال تقسیم می شود.
در ایران ما از GSM-900  و  GSM_1800 استفاده می کنیم
نکته : در دفترچه های برخی گوشی های تلفن همراه ذکر شده که گوشی مذکور DUAL BAND
می باشد این بدین معنی است که این گوشی قابلیت استفاده در هر دو نوع فرکانس ذکر شده در بالا را دارد.

مقدمه ای بر GSM

مخابرات سلولی یکی از سریعترین Application های رو به رشد در صنعت ارتباطات است . هر

روزه بر تعداد مشترکین این نوع ارتباط در جهان افزوده میشود .
تجارت ارتباطات موبایل بسرعت در CEPT ( دفاتر پست و مخابرات اروپایی ) در حال رشد و توسعه است . CEPT از طریق بازارهای پر قدرت موبایل ، توسعة فناوری موبایل را رهبری می نماید و همکاریهای جدیدی در زمینة سیستمهای استاندارد ساز ، پیاده سازی و اجرای این فناوریها بوجود آورده است .
یکی از مهمترین محصولات این استانداردها که در CEPT شکل گرفته است استاندارد GSM است. این استاندارد سیستم ارتباطات موبایل سلولی دیجیتالی نسل جدید را در CEPT اروپا توسعه داده است . برای اولین بار کار استاندارد سازیGSM جهت پیاده سازی این سیستم در سال 1991 صورت گرفته است .

European Post offices and Telecommunication=CEPT
 سیستم GSM از ترکیب 3 زیر سیستم اصلی بوجود آمده است :
1. زیر سیستم شبکه
2. زیر سیستم رادیویی
3. زیر سیستم پشتیبانی و نگهداری
در سیستم GSM برای برقراری ارتباطات اپراتورهای شبکه بامنابع مختلف و تجهیزات زیر ساختار سلولی ، نه تنها رابطی هوایی بلکه چندین رابط اصلی دیگر برای مرتبط کردن قسمتهای مختلف این سیستم تعریف شده است
سه رابط مهم در سیستم GSM در زیر آمده است :
رابط A که میان MSC و BSC قرار دارد .
رابط A-bis که میان BSC و BTS قرار دارد .
رابط UM که میانBTS و MS قرار دارد .
رابط دیگری نیز بنام MAP وجود دارد که پروتکلی استکه میان عناصر MSC ، VLR ، HLR ، EIR و AUC رد وبدل میشود .

1. زیر سیستم شبکه :
این سیستم شامل تجهیزات و فانکشنهای مربوط به مکالمات end-to-end ، مدیریت مشترکین ، Mobility می باشد و نیز مانند رابطی میان سیستم GSM و مراکز تلفن ثابت ( PSTN ) عمل میکند .
زیر سیستم شبکه ، یک زیر سیستم سوئیچینگ می باشد که شامل MSC ها ، VLR ، HLR ، AUC و EIR می باشد .
در زیر تعریف کوتاهی از هر یک از این عناصر ارائه شده است :
MSC : یا مرکز سرویسهای سوئیچینگ موبایل فانکشنهای راه اندازی مکالمه (call setup) را انجام میدهد ، رابطی نیز با مراکز تلفن ثابت دارد و فانکشنهایی نیز مانند ارائة صورت حساب مشترکین نیز برعهده این مرکز است .
HLR : یا ثبت کنندة محل HOME یک پایگاه دادة متمرکز شامل اطلاعات تمامی مشترکین ثبت شده در یک PLMN است . ممکن است در یک PLMN بیشتر از یک HLR وجود داشته باشد ولی هر مشترک مشخص تنها به یک HLR میتواند وارد شود .
VLR : یا ثبت کنندة محل visitor یک پایگاه داده شامل اطلاعات موبایلهایی استکه در حال حاضر در حوزة MSC ی کنترلی در حال حرکت هستند . در زمانیکه یک MS به حوزة
MSC جدیدی وارد میشود ، VLR ی که به آن MSCمتصل شده است ، اطلاعات MS مورد نظر را از HLR درخواست میکند . HLR نیز اطلاعات MS مورد نظر را به آن MSC که MS در حوزه اش قرار دارد ، ارائه خواهد داد . اگر یکMS بخواهد مکالمه ای برقرار نماید VLR تمام اطلاعات مورد نیاز جهت برقراری مکالمه را ارائه خواهد داد و لزومی ندارد که در هر لحظه از HLR سوال نماید . VLR در یک جمله میتوان گفت ، یک HLR توزیع شده است و شامل اطلاعات دقیقی در مورد محل یک موبایل است .
AUC : یا مرکز تعیین هویت به HLR متصل میشود و وظیفة آن آماده سازی HLR بهمراه پارامترهای تعیین هویت و کلیدهای رمزنگاری استکه این عملیات برای اهداف امنیتی استفاده میشوند .
EIR : یا ثبت کنندة هویت تجهیزات یک پایگاه داده استکه در آن شماره های بین المللی تعیین هویت تجهیزات موبایل (IMEI) ، برای هر دستگاه موبایل ثبت شده ، ذخیره میشود .
یکی دیگر از ترکیبات زیر سیستم شبکه Echo Canceller استکه مسایل آزار دهنده ای ( مانند انعکاس صدا ) که از طریق شبکة موبایل در زمان اتصال به یک مدار PSTN ایجاد میشود را کاهش میدهد .
شبکة IWF یا فانکشن داخل شبکه ای نیز رابطی میان MSC و دیگر شبکه ها ( PSTN و ISDN )میباشد .

2. زیرسیستم رادیویی
شامل تجهیزات و فانکشنهای مرتبط با مدیریت اتصالات مسیر رادیویی ، مانند مدیریت handover ها می باشد . این زیر سیستم شامل BSC ، BTS و MS است . MS بطور قراردادی در زیر سیستم رادیویی قرار گرفته و همیشه آخرین مسیر یک مکالمه است و از برقراری یک مکالمه ، بهمراه زیر سیستم شبکه ، جهت مدیریت mobility ، محافظت میکند .
IWF=InterWorking Function)
MS دارای قابلیتهای پایانة شبکه و همچنین پایانة کاربر است . هر سلول در سیستم GSM یک BTS با چندین گیرنده وفرستنده دارد . یک گروه از BTS ها توسط یک BSC کنترل میشوند . پیکربندیهای مختلفی برای BSC-BTS وجود دارد . برخی از این پیکر بندیها برای وضعیت ترافیک بالا و تعدادی برای مناطقی با ترافیک متوسط طراحی شده اند . یک BSC فانکشنهایی چون handover و power control را نیز کنترل مینماید .BSC و BTSبا هم بنام BSS شناخته میشوند . BSS از دید MSC بصورت یک رابط که ارتباطات لازم را با MS ها در حوزه ای مشخص برقرار میکند ، به نظر می رسد . BSS دائما با یک مدیریت کانال رادیویی ، فانکشنهای انتقال ، کنترل link رادیویی و تخمین کیفیت و مهیا سازی سیستم برای handover ها ، مرتبط است . BSS میتواند به N سلول پوشش بدهد که N میتواند یک یا بیشتر باشد .
زیرسیستم مرکز نگهداری و پشتیبانی (OMC ) شامل فانکشنهای نگهداری و پشتیبانی تجهیزات GSM میباشد و پشتیبانی رابط اپراتور شبکه را نیز برعهده دارد .
OMC به تمام تجهیزات داخل سیستم سوئیچینگ و BSC متصل میشود . OMC در حقیقت فانکشنهای نظارتی GSM یک کشور را انجام میدهد ( مانند صورتحساب دادن ) و یکی دیگر از مهمترین فانکشنهای آن هم ، فانکشن نگهداری HLR یک کشور است .
بسته به سایز شبکه هر کشور میتواند بیشتر از یک OMC داشته باشد . مدیریت سراسری و متمرکز شبکه نیز توسط مرکز مدیریت شبکه( NMC) انجام میپذیرد و OMC نیز مسئول مدیریت منطقه ای شبکه میباشد .
مطالب فوق شرح مختصری در مورد معماری GSM ، عناصر ، فانکشنها و رابطهای سیستم GSM بود .
 
BTS چیست؟
 
در شبکه موبایل اولین بخشی که مستقیما با گوشی موبایل در ارتباط است به لفظ عوام آنتن موبایل و به تعبی تخصصی Base Transceiver Station میباشد.
 
TDMA چیست ؟
 
 
 همانطور که در مباحث گذشته عنوان شد  آنتن موبایل به عنوان واسط بین گوشی موبایل با شبکه موبایل می باشد
در شبکه موبایل گزارش آخرین مکان مشترک موبایل و ارسال و دریافت شماره تلفنها و مسائلی از این دست به عهده کانال سیگنالینگ می باشدو رد و بدل شدن مکالمات که هدف اصلی می باشد به عهده کانالهای ترافیکی می باشد.
به طور قطع BTSوظیفه ارائه این کانالها را به مشترک موبایل دارا می باشد.
یکی از مشکلات اساسی شبکه های موبایل کمبود فضای فرکانسی می باشد  که به روشهای متنوعی توانسته اند این مشکل را برطرف کنند یکی از این روشها استاندارد TDMAمی باشد  .
در فرستندهای محلی تلویزیون ورادیو برای هر شبکه رادیویی و تلویزیونی از یک فرکانس استفاده می شود ولی در شبکه موبایل از یک فرکانس برای ارسال یا دریافت اطلاعات 8 مشترک استفاده می شود .

چگونه؟
به روش TDMA
در این روش هر 8 تایم اسلات بر روی یک فرکانس مدوله (سوار) می شود و هر تایم اسلات مسئول حمل اطلاعات صحبت یک مشترک می باشد یعنی با یک فرکانس و با ایجاد تاخیر زمانی اندک بین 8 مشترک (بدون اینکه برای مشترکین قابل احساس باشند)  آنها را به خوبی پوشش می دهد در BTSواحدی به نام TRXوجود دارد که نشان دهنده ظرفیت یک BTSمی باشد.
هر TRXیک فرکانس مخصوص دارد و 8 تایم اسلات برای آن تعریف شده است
یعنی 8 کانال دارد بسته به نوع تعریف نرم افزاری می تواند سیگنالینک یا ترافیکی تعریف شود

 
 

راجع به سئوال TDMA  همانطور که ذکر شد این روش دقیقا یک روش مالتی پلکس می باشد البته از نوع زمانی چرا که ما مالتی پلکس فرکانسی نیز داریم به نام FDMA که در تلفن ثابت بیشتر از آن استفاده می شود.

در تصویر زیر TDMA  به طور واضح نمایش داده شده است البته برای ۴ مشترک موبایل همانطور که ذکر شد در عمل برای ۸ مشترک این کار انجام می گیرد.

و جالب است بدانید در همان بلوکهای رنگی اطلاعات بسیار مهمی ردو بدل میشود مثل ارسال شماره -موقعیت مشترک در شبکه - صحبت - دیتا و ...

که در تصویر زیر  یک فریم از یک تایم اسلات نمایش داده شده است  اعداد ذکر شده از ۱ تا ۸ همان ۸ مشترک موبایل هستند که از یک فرکانس استفاده می کنند.

در ارسال دیجیتال عمل کدینگ انجام می شود این عمل برای این است که در ارسال و دریافت هرگاه در بین مسیر اطلاعات به خاط نویز از بین رفتند دوباره قابل باز سازی باشند در شکل بالا دیتا ۵۷ بیتی دوبار تکرار شده و یک سری بیت نیز در بین آن قرار گرفته این بیتها صرفا برای بازسازی مجدد استفاده می شود .

در نحوه ارسال مطالب بسیار زیادی وجود دارد که از حوصله این وبلاگ خارج است مثلا اینکه چگونه اطلاعات ارسال شود که حداقل صحبت در صورت وجود نویز از بین رود و یا رمز کردن صحبت بین آنتن موبایل تا گوشی که کسی نتواند آن را شنود کند و ....

 ظرفیت آنتن (TRX)
 

آنچه که در این جا مورد نظر است این است که ظرفیت BTS ها چگونه است ؟ آیا آنها هم ظرفیت دارند؟‌

جواب : بله

با توجه به محل نصب BTS  ظرفیت برای آن مشخص می شود مثلا یک سایت مرکز شهر مطمئنا  مشترک بسیار زیادتری را پوشش می دهد تا یک سایت جادهای که هر ساعت تعداد کمی از آن عبور می کنند پس محل نصب بسیار مهم است .

برای این کار در طراحی سلولهای شبکه این سلولها در مراکز شهرها کوچکتر شده و در حاشیه شهرها بزرگتر . یعنی چگونه ؟
سایت ها وقتی نزدیک به هم نصب شوند سلول تحت پوشش هر سایت کوچکتر می شود و اگر فاصله نصب آنها بیشتر باشد سلول بزرگتر می شود در مناطق مرکزی تهران و یا مناطقی که بیشتر از موبایل استفاده می شود وقتی شما در خیابانی بایستید راحت می توانید دو سایت نزدیک به هم را ببینید این فاصله ها بعضا از حدود ۱۰۰۰ متر ویا کمتر می شود حتی ممکن است دو سایت بر روی یک دکل و یک مکان نصب شود ولی در جادها ممکن است تا ۴۰ کیلومتر فاصله دو سایت با هم اختلاف داشته باشد.

 واحد ظرفیت BTS  های موبایل TRX نامیده می شود (همانطور که قبلا عنوان شد)

این TRX ها حدود ۸ مشترک را به صورت هم زمان پوشش می دهند (مراجعه شود به مبحث TDMA)  با توجه به محل نصب سایت این  تعداد آن  معین می شود مثلا در محلهای شلوغ و پر تراکم هر سکتور تا ۶ TRX برای هر سایت تعریف می شود  اصولا هر سایت ۳ سکتور(جهت) دارد و در هر جهت ۶ TRX داشته باشد ظرفیت آن به صورت ۶+۶+۶  نمایش داده می شود یا در یک جهت منطقه پر تراکم و در جهت دیگر کم تراک است ظرفیت مثلا ۵+۲+۲ تعریف می شود .

در سکتوری که ۶ TRX  است طبق محاسبه ۴۸ کانال در اختیار داریم که حدود ۲ کانال آن برای سیگنالینگ  (شماره گیری -پیجینگ و ....) و ۴۶ عدد دیگر برای ترافیک (انتقال صدا) می

 BSC چیست؟
 

دومین مرحله بعد از آنتن موبایل (BTS)  در شبکه  دستگاهی است به نام BSC  .

 (Base Station Controller  )  که مخفف آن BSC میشود

همانطور که از اسمش پیداست وظیفه کنترل چند BTS  به عهده یک BSC است و کار آن بسیار با اهمیت می باشند چون تنظیم یکسری از پارامترهای مهم شبکه که راجع به کیفیت مکالمه و تماس مطلوب است در این دستگاه تعریف می شود.

مثلا شما در حال صحبت با گوشی موبایل خود هستید و در یک اتومبیل د رحال حرکت نشسته اید و در حال صحبت خیابانهای متعددی را پشت سر می گذارید ولی همچنان به مکالمه خود ادامه می دهید در این حالت شما از چندین آنتن موبایل گذشته اید و هر آنتن موبایل شما را به آنتن دیگر دست به دست کرده است و کانال ترافیکی شما را با خود پاک کرده و به یک آنتن دیگر تحویل داده است . این مدیریت مکالمه که در حال حرکت اتفاق می افتد به HAND OVER  معروف است و  وظیفه  BSC  مرتبط با آن BTS می باشد.

و دیگر  اینکه قدرت تشعشع (برد آنتن موبایل ) نیز در این دستگاه تعریف می شود ، بدین صورت که از طریق BSC بر روی خروجی یک آنتن مورد نظر تضعیف گذاشته می شود که فرکانس آن با آنتنهای دیگر تداخل نکند .

 ظرفیت BSC ها بر اساس TRX  انتن های متصل به آن تعریف می شود که در حال حاضر در ایران ۱۲۸ ، ۲۵۶ و ۵۱۲ TRX آن در حال کار است .

در تهران چندین BSC در حال کار است و در بعضی استانها کل استان فقط با یک BSC کار می کند (ارتیاط مستقیم با تعداد BTS دارد).

ترانسکدر 

یکی دیگر از المانهای شبکه موبایل ترانسکدر می باشد . این سیستم بعد از BSC قرار می گیرد. قبل از اینکه به توضیح این بخش بپردازم لازم است مقداری درباره PCM صحبت کنم .

PCM چیست؟

المانهای مختلف شبکه موبایل باید توسط عاملی به یکدیگر مرتبط باشد مثلا BTS که ممکن است در دورترین نقطه استان واقع باشد باید توسط یک واسطه  به BSC که غالبا در مرکز استان است وصل شود .این قسمت وظیفه سیستمهای انتقال می باشد که در تمام شبکه های مخابراتی از آن استفاده می شود (در تلفن ثابت - دیتا و شبکه های دیگر مخابراتی ). سیستمهای انتقال شامل یک بستر انتقال و نیز تجهیزات انتقال است .

بستر یا محیط انتقال مانند سیم مسی -کابل کواکسیال - فضای پیرامون ما- فیبر نوری و ... می باشد که با قرار دادن مثلا یک مودم HDSL در دوطرف دو زوج سیم مسی پهنای باند 2مگا بیت را می شود منتقل کرد ویا با بکار گیری سیستمهای SDH در دو طرف فیبر نوری و یا ارتباطات رادیویی می توان هزاران کانال مخابراتی را منتقل کرد. پس به عنوان مثال کابل مسی بستر انتقال و مودم از تجهیزات انتقال میباشد .غالبا در مخابرات مجموع بستر و تجهیزات انتقال را" سیستم انتقال" می گویند.

حال برای اینکه تمام سیستمهای تولید شده در سطح جهان بتوانند از سیستمهای انتقال استفاده کنند باعث شد تا همگان استاندارد PCM را قبول کنند.بدین صورت که هر سیستم انتقال با پهنای باند 2مگا بیت در نظر گرفته شد( یعنی 2048 بیت ) سپس آن را به 32 کانال تقسیم کرده وبه هر کانال 64 کیلو بیت اختصاص دادند.مثلا برای اینکه دو نفر با تلفن صحبت کنند باید دو کانال 64 کیلو بیت به آنها تخصیص یابد یکی در جهت ارسال و دیگری در جهت دریافت تا دو مشترک بتوانند صدای یکدیگر را بشنوند حال دومشترک در یک شهر باشند یا هر کدام در یک شهر مجزا و یا حتی در دو کشور مجزا باشند فرقی نمی کند این دو کانال باید وجود داشته باشد(البته در روش سویچینگ مداری).

در PCM ارسال و دریافت کاملا از هم جدا هستند یعنی یک سیستم کاملا برای ارسال و دیگری برای دریافت استفاده می شود برای همین PCM به صورت یک زوج بکار می رود یک 2مگا ارسال و یک 2 مگا برای دریافت .

گفتیم که هر 2 مگا (منظور زوج 2 مگا) 32 کانال دارد کانال صفر آن برای همزمانی خود سیستم انتقال استفاده می شود پس 31 کانال در اختیار سیستم مخابراتی قرار می گیرد که غالبا سیستمها یک کانال را برای سیگنالینگ استفاده می کنند و 30 کانال برای انتقال صدا و ... قرار می دهد و بخاطر همین در اصطلاح کفته می شود PCM سی  کاناله .

البته زمانبندی و فریم بندی که در PCM صورت میگیرد مباحث گسترده ای دارد که از حوصله این وبلاگ خارج است .

 MSC چیست؟

در ادامه مبحث المانهای شبکه موبایل به MSC می رسیم . MSC مخفف Center Mobile Switch می باشد عملکرد سوییچ موبایل تا حدودی شبیه سوییچ تلفن ثایت می باشد که در ابتدای مباحث وبلاگ مورد بحث قرار گرفت .

همانطور که از اسم سوییچ پیدا است اصلی ترین کار سوییچ انتخاب مسیر مناسب جهت برقراری یک مکالمه است ساختار سوییچ تشکیل شده است از پردازنده مرکزی - حافظه موقت( شبیه Ram کامپیوتر) - حافظه جانبی (شبیه هارد دیسک کامپیوتر ) یونیت های واسطه که عمل سوییچینگ در آنها انجام می شود و پورت ها که حکم اینترفیس سیستم را دارند البته این ساختار بسیار ساده شده یک سوییچ است و المانهای مختلفی درگیر می شوند مثل راک مخصوص سیگنالینگ و غیره ولی هدف بنده دادن دید کلی به شما می باشد .اصلی ترین تفاوت سوییچ موبایل و سوییچ تلفن ثابت در نحوه تعریف مشترک در سوییچ است در تلفن ثابت مشترک به صورت دائم در سوییچ تعریف و سرویس های جانبی به او اختصاص داده می شود یعنی شماره مشترک همیشگی است مگر اینکه اپراتور تصمیم به حذف مشترک بگیرد اما در سوییچ موبایل وقتی مشترک وارد منطقه تحت پوشش یک سوییچ شد فورا سوییچ مربوطه اطلاعات کامل مشترک را به طور اتوماتیک از سیستمی به نام HLR در خواست می کند و کپی آن را در حافظه خود ذخیره کرده وبه سوییچ قبلی که اطلاعات مشترک درآن بوده دستور حذف اطلاعات راداده و سپس HLR آدرس آخرین سوییچ که موبایل در آن قرار گرفته را در خود ثبت می کند (البته این موارد قبلا توضیح داده شده است ) محلی که اطلاعات مشترک موبایل به طور موقت در آن ثبت میشود VLR( (Visited Location Register نام دارد موقت بودن ثبت اطلاعات در سوییچ از این بابت است که به محض خروج مشترک از منطقه تحت پوشش سوییچ اطلاعات آن از سوییچ مربوطه پاک می شود پس دیدیم که اپراتور هیچ نقشی در تعریف مشترک موبایل در سوییچ ندارد .بطور مثال وقتی شما از تهران به سمت شمال حرکت می کنید (ازمسیر چالوس) ابتدا اطلاعات سیم کارت شما در یکی از سوییچهای تهران است به محض نزدیک شدن به کرج اطلاعات شما ازیکی از سوییچهای تهران که اطلاعات شما درآن بود حذف شده ودر VLR سوییچ کرج ثبت می شوید وقتی وارد منطقه تحت پوشش استان مازندران می شوید اطلاعات شما از کرج حذف ودر سوییچ بابل ثبت میشود و الخ .

MSISDN:
یکی از موارد اصلی ذخیره شده در این واحد MSISDN یا همان شماره موبایل است که در اختیار من و شما می باشد و همه با این شماره کار تماس را انجام می دهند مثل 09121620000
IMSI:
هر سیم کارت دارای یک شماره واحد و منحصر به فرد در شبکه می باشد که در اصطلاح فنی به آن IMSI گفته می شود اگر الان شما موبایلی را که در اختیار دارید خاموش کرده و سیم کارت آن را خارج کنید در قسمت پشت سیم کارت

شماره ای حک شده است که 10 رقم از آن به اضافه 43211 (برای شبکه IR-TCI)  که مجموعا 15 رقم می شود را IMSI می نامند البته 10 رقم ذکر شده به تنهایی MSIN نام دارد . در سیم کارتهای جدید 10 رقم آخر شماره ثبت شده

در پشت سیم کارت همان MSIN میباشد .
سئوال : این شماره به چه دردی می خورد ؟
یکی از کاربردهای آن در هنگام سوختن ، مفقود شدن و یا دزدیده شدن سیم کارت است اپراتور با همان شماره موبایل قبلی (MSISDN) سیم کارت جدید با شماره سیم کارت جدید صادر کرده و شماره سیم کارت قبلی شما را از شبکه حذف می کند که اصطلاحا گفته می شود سیم کار سوزانده شده است .
تذکر : این شماره(IMSI) در حافظه سیم کارت ذخیره شده است .
در شبکه موبایل در هنگام تماس با یک موبایل بیشتر این شماره سیم کارت است که ردو بدل می شود بدین صورت که وقتی ما با شماره موبایلی تماس می گیریم بعد از تایید HLR (محل ثبت دائمی سیم کارت) و گرفتن شماره سیم کارت توسط شبکه ارتباطات بعدی توسط این شماره صورت می گیرد .
دیگر کاربردی که می توان برای آن متصور بود هنگام پیدا کردن شبکه می باشد .وقتی شما با گوشی خود وارد قسمت جستجوی شبکه می شوید بعد از گرفتن امواج(مثلا در تهران) شبکه موبایلهای موجود مثل IR-TCI و IR VALIACOM را مشاهده می کنید و با انتخاب IR-TCI شماره سیم کارت شما از HLR مربوطه استعلام می شود و سپس شما اصطلاحا REGISTER شده می توانید تماس بگیرید و یا با شما تماس گرفته شود . همین روش در رومینگ می باشد یعنی شما وقتی به عربستان سفر می کنید با جستجوی شبکه  عربستان توسط گوشی خود اقدام کرده و نام
SA ALJAVALرا انتخاب می کنید از این به بعد با کمک شبکه عربستان و شماره سیم کارت خود در شبکه شناخته شده هستید ( البته کشوری که شما به آن سفر می کنید باید با ایران قرارداد رومینگ داشته باشد که تا لحظه نگارش این متن حدود 37 کشور با ایران رومینگ دارند).

TMSI:
این کد شبیه IMSI که همان شماره سیم کارت می باشد هست با این تفاوت که بعد از هر تماس سوییچ موبایل کدی را به صورت هگزادسیمال 8 کاراکتری است به صورت تصادفی به شماره سیم کارت مورد نظر نسبت داده و ابتدا با این کد مشترک موبایل را در صورت تماس گرفته شدن خبر می کند البته این کد قبلا در اختیار گوشی موبایل قرارگرفته ودر حافظه گوشی ذخیره می شود (لازم به ذکر است دوبار شبکه با کد TMSI مشترک را پیج می کند اگر پیدا نشد به فرض اینکه گوشی از این کد خبر ندارد با IMSI پیج می شود که این کد در حافظه سیم کارت موجود می باشد ).
TMSI به چه دردی می خورد ؟
این بخاطر امنیت موبایلی است که به آن زنگ خورده است می باشد چراکه اگر مابه صورت موازی سوییچ پیش فرضی داشته باشیم و از شماره سیم کارت مشترک نیز مطلع باشیم می توانیم آن را پیج کنیم ولی با این کد عملا این مورد غیر ممکن است .

LAC  و CI  چیست؟
 در نوشتار های پیشین گفتم که شبکه موبایل به صورت سلول های 6 ضلعی تقسیم و در نظر گرفته می شود و سایت BTS که غالبا سه جهت (سکتور) دارد بین سه سلول قرار می گیرد وهر جهت یک سلول را پوشش می دهد .در شبکه برای پیدا کردن موقعیت یک مشترک می بایست هر سلول دارای کدی باشد که به این کد CELL ID) CI ) گفته می شود که این کد در ایران 5 رقمی می باشد .
حال یک شهر را به چند منطقه بزرگ که خود این مناطق شامل چندین CI می باشد تقسیم می کنند و به آن LAC می گویند شهری مانند تهران غالبا به چند LAC و شهرهای کوچکتر به یک LAC تقسیم می شوند .کد LAC  معمولا 4 رقمی است .
مثال : به طور مثال در میدان ولیعصر تهران یک BTS نصب می کنیم که دارای سه جهت (سکتور ) می باشد به این سلولها مثلا در LAC  به شماره 1211 و در CI های 12115 و 22115 و 32115  تعریف می شود و اگر شما تحت پوشش سکتور سوم این سایت باشید در VLR این آدرس ثبت می شود LAC=1211 و CI=32115  و این آدرس شما در سوییچ می باشد.
البته لازم به ذکر است که سوییچ موبایل برای پیدا کردن شما هنگام تماس با موبایلتان  مجبور است در کل LAC عمل پیجینگ را انجام دهد .

 

 
 



جمال سهایی ::: یکشنبه 86/2/16::: ساعت 9:50 صبح

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ